Türkiye'nin uzaya ilişkin 10 yıllık strateji belgesi niteliğindeki Milli Uzay Programı'nda belirlenen hedeflere ilişkin son durumu anlatan Yıldırım, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın geçen yıl açıkladığı programda 10 ana hedefin yer aldığını söyledi. Yıldırım, "Çalışmalarımızda 10 hedefte de hiç hız kesmeden yürümeye devam ediyoruz. Bazılarında daha hızlı, bazılarında daha yavaş gelişmeler olsa da hepsinde ilerliyoruz." diye konuştu.

Hibrit motorun imalatına başlanacak

En çok merak edilen hedeflerden "Ay Görevi" programının bir "bayrak gemisi" niteliğinde olduğunu vurgulayan Yıldırım, şunları söyledi:

"Ay misyonumuz, 2028 sonu 2029 başı gibi Ay'ın yüzeyine yumuşak iniş yapabilmek ve bir aracın Ay sathında veri toplamasını sağlamak. Mümkün mertebe bugüne kadar çalışılmamış, tespit edilememiş konuların çalışılmasını istiyoruz ama böyle bir şeyi ülke olarak yapmadık ve Türkiye'nin bugüne kadar bir 'derin uzay' misyonu yok. Yaptığımız uzay çalışmaları hep yakın yörünge ve yer sabit yörüngeden ibaret. Bu hiç yapılmamış bir iş olduğu için önce bunu öğrenmemiz gerek. Bu yüzden bir ön faz koyduk projeye ve önce biz büyük oranda yerli imal edeceğimiz aracımızı yapalım, kendi özgün hibrit motorumuzla Ay'a ulaşalım dedik. Buna da sert iniş dedik. Bu projemizde şu anda tasarımlar bitti. Uyduya çok benzeyen bir uzay aracı.

Arkasında büyük bir itki sistemi olacak, o da hibrit motorumuz. 2,5-3 ton arası bir ağırlığı olacak, yaklaşık bir araba büyüklüğünde. Bu ay itibarıyla imalatına başlanacak. Bir kısım parçalarında ne yazık ki dışa bağımlılık devam ediyor. Bunların da tedarik sürelerinde pandemi dolayısıyla bir uzama var. Bunların hepsinde şu anda çalışıyoruz. Bugünden itibaren 1,5-2 sene içinde bu misyonumuzu gerçekleştireceğiz."

"Türkiye, Ay'a ulaşabilen bir avuç ülkeden biri olacak"

Bu aşama tamamlandığında ülkenin artık başka bir noktada olacağına dikkati çeken Yıldırım, "Türkiye, Ay'a ulaşabilen bir avuç ülkeden biri olacak, teknolojik olarak bir sıçrama yapacak. Yaklaşık 380 bin kilometre bir yolculuk. O yolculuk boyunca aracı yöneteceğiz, rotasından sapma olursa düzelteceğiz, haberleşeceğiz, komut vereceğiz, tüm ölçüm verilerini alacağız. Bunların hepsi Türkiye için heyecan verici, ilk defa olacak işler. Bunu başardıktan sonra da ikinci adım yumuşak iniş çalışmalarına başlayacağız. Onun da fikri çalışmaları başlamış durumda." ifadelerini kullandı.

"7-10 gün bilimsel çalışma yapılacak"

Yıldırım, "Türk Astronot ve Bilim Misyonu" hedefine ilişkin de TÜBİTAK aracılığıyla bir çağrı açıldığını ve 50'ye yakın deney teklifi geldiğini bildirdi. Bunlar arasında bugüne kadar hiç yapılmamış deneylerin de yer aldığını belirten Yıldırım, belirli kriterlere göre yapılacak deneylerin seçileceğini ve Türk uzay yolcusunun, ISS'de kalacağı 7-10 günlük süre içinde bu deneyleri gerçekleştireceğini anlattı.

"700 civarında müracaat aldık, bu sayı 30'a kadar indi"

Yıldırım, Türk uzay yolcusunun seçimi kapsamında da başvurular için bir internet sitesi kurulduğunu anımsatarak, "Buraya çok ilgi oldu, site 30 binin üzerinde 'tık' aldı ama 1,5 sayfa süren kriterler ve ağır şartlar var. Herkese göre değil uzaya çıkmak. Çok stresli, fiziki ve psikolojik yükleri olan, mutlaka bir teknik arka plan isteyen, dil bilgisi ve sağlık şartları, yaş boy kriteri... 700 civarında müracaat aldık, sonra bunlar elenmeye başlandı, sunulan bilgilerin doğruluğundan yola çıkarak bu sayı 30'a kadar indi." dedi.

Elemeye ilişkin de bilgi veren Yıldırım, ciddi sağlık taramalarının yapıldığını, adayların yabancı dil düzeylerinin test edildiğini dile getirdi.

"Son 2 kişiyi seçmeye yakınız"

Yıldırım, tüm kriterlere bakıldığında aday sayılarının düştüğünü belirterek şunları kaydetti:

"Son 2 kişiyi seçmeye yakınız. Psikolojik testler gibi çalışmalar devam ediyor. Bunları sadece TUA ve TÜBİTAK yetkilileri yapmıyor çünkü Türkiye bir astronot çalışmasını ilk defa gerçekleştiriyor. Bazı şeyleri teorik olarak bilsek de yapmış olan birilerinin devrede olması çok daha güvenilir oluyor. İş birliği yaptığımız Axiom Space adlı ABD şirketi ile bu çalışmayı yapıyoruz. Hem astronot eğitimini onlardan alıyoruz hem de ilk Türk uzay yolcusunu uzay istasyonuna onlar götürüp getirecek. İnşallah kasım ayı gibi 1 asil, 1 yedek 2 adayımız seçilecek, açıklanacak ve ondan sonra ABD'de 5-6 aylık bir eğitim süreci başlayacak. Bu eğitim alındıktan sonra da 2023 yılının ikinci yarısında fırlatma gerçekleşecek ve 7-10 gün ISS'de bilimsel çalışma yapılacak."

"Ülkemizi uzayda kuvvetli şekilde temsil etmemiz lazım"

TUA'nın uluslararası organizasyonlarda uzayla ilgili konularda Türkiye'yi temsil ettiğini vurgulayan Yıldırım, Avrupa, Afrika, Asya ve Amerika gibi dünyanın her yerinden ülkelerle de ikili ilişkiler yürüttüklerini söyledi.

Yıldırım, TUA'nın ikili anlaşma imzaladığı ülke sayısının 10'u geçtiğini belirterek, "Uzay konusunda ABD, Rusya, Çin gibi insanlı uçuşlar yapabilen veya Japonya, AB, Hindistan gibi diğer konuları tek başına başarabilen ülkeler hariç diğer bütün ülkelerin iş birliği yapması lazım. Aksi takdirde hem çok zor hem çok maliyetli hem de yavaş oluyor. Bizimse yavaşlığa hiç tahammülümüz yok. Zaten geriden geliyoruz, mutlaka arayı kapatarak ülkemizi uzayda çok kuvvetli şekilde temsil etmemiz lazım. O yüzden ikili iş birlikleri çok önemli." değerlendirmesinde bulundu.

"Uzay Havası Merkezi kurma hedefimiz vardı, bunun çalışmaları bitti sayılır1

Milli Uzay Programı'ndaki uzay limanı çalışmaları, bölgesel konumlama ve zamanlama sistemi gibi hedeflerde de Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı ile koordineli çalıştıklarını vurgulayan Yıldırım, şunları ifade etti:

"Burada bazı ülkelerle iş birlikleri söz konusu. Uzay Havası Merkezi kurma hedefimiz vardı, bunun çalışmaları bitti sayılır. Kendi ajansımız bünyesinde böyle bir merkez kuruluyor ve bu hayata geçtiği zaman dünyaya da hitap edebilecek bilimsel bir merkez olacak. Bir Uzay Teknoloji Geliştirme Bölgesi kurulması konusunda ODTÜ içinde güzel bir alanda çalışmalar devam ediyor. Bizim merkezimiz de oraya taşınacak. Ciddi sinerji oluşturacak, yurt içi ve dışından uzay firmalarının bir araya geleceği bir yapı düşünüyoruz. Uzay ekosisteminin ve insan kaynağının geliştirilmesi, bunların hepsi bizler için vazgeçilmez şeyler."

"Milli Uzay Programı, Türkiye'nin, 84 milyonun kucaklaması gereken bir program"

Yıldırım, geleceğin uzayda olduğunu ve gençlerin bu alana yönlenmesinin önem taşıdığını belirterek, "Milli Uzay Programı, Türkiye'nin, 84 milyonun kucaklaması gereken bir program. Uzaya da Ajansımıza da her yaştan ilgi var ama bu ilginin artarak ve bilgilenerek de devam etmesini arzu ediyoruz. Bunun için elimizden geleni yapıyoruz, halkımızın da desteğini bekliyoruz." dedi.

#Uluslararası Uzay İstasyonunda (ISS) #Türk uzay yolcusu

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	37	99
2. Fenerbahçe	37	96
3. Trabzonspor	37	64
4. Başakşehir	37	58
5. Beşiktaş	37	56
6. Kasımpasa	37	53
7. Alanyaspor	37	51
8. Sivasspor	37	51
9. Rizespor	37	50
10. Antalyaspor	37	48
11. A.Demirspor	37	44
12. Samsunspor	37	43
13. Kayserispor	37	42
14. Konyaspor	37	41
15. Gaziantep FK	37	41
16. Ankaragücü	37	40
17. Hatayspor	37	38
18. Karagümrük	37	37
19. Pendikspor	37	37
20. İstanbulspor	37	16

Takımlar	O	P
1. Eyüpspor	34	75
2. Göztepe	34	70
3. Sakaryaspor	34	60
4. Bodrumspor	34	57
5. Ahlatçı Çorum FK	34	56
6. Kocaelispor	34	55
7. Boluspor	34	53
8. Gençlerbirliği	34	51
9. Bandırmaspor	34	50
10. Erzurumspor	34	44
11. Ümraniye	34	43
12. Manisa FK	34	40
13. Keçiörengücü	34	40
14. Adanaspor	34	39
15. Şanlıurfaspor	34	38
16. Tuzlaspor	34	38
17. Altay	34	10
18. Giresunspor	34	7

Takımlar	O	P
1. M.City	38	91
2. Arsenal	38	89
3. Liverpool	38	82
4. Aston Villa	38	68
5. Tottenham	38	66
6. Chelsea	38	63
7. Newcastle	38	60
8. M. United	38	60
9. West Ham United	38	52
10. Crystal Palace	38	49
11. Brighton	38	48
12. Bournemouth	38	48
13. Fulham	38	47
14. Wolves	38	46
15. Everton	38	40
16. Brentford	38	39
17. Nottingham Forest	38	32
18. Luton Town	38	26
19. Burnley	38	24
20. Sheffield United	38	16

Takımlar	O	P
1. Real Madrid	37	94
2. Barcelona	37	82
3. Girona	37	78
4. Atletico Madrid	37	73
5. Athletic Bilbao	37	65
6. Real Sociedad	37	60
7. Real Betis	37	56
8. Villarreal	37	52
9. Valencia	37	48
10. Deportivo Alaves	37	45
11. Osasuna	37	44
12. Getafe	37	43
13. Sevilla	37	41
14. Celta Vigo	37	40
15. Las Palmas	37	39
16. Rayo Vallecano	37	38
17. Mallorca	37	37
18. Cadiz	37	33
19. Granada	37	21
20. Almeria	37	18