Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği (TELKODER) Başkanı Halil Nadir Teberci, Avrupa FTTH (Eve Kadar Fiber) Konseyi'nin yayımladığı raporları ve ülkemizin fiber altyapıda son dönemdeki durumunu değerlendirdi.İSTANBUL (İGFA) - Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği (TELKODER) Başkanı Halil Nadir Teberci, Avrupa FTTH (Eve Kadar Fiber) Konseyi'nin yayınladığı FTTH/B raporu yaygınlık verilerine bakıldığında Türkiye EU39 ortalamasının altında kaldığına dikkat çekerek, ülkemizin %69 ile 39 ülkeyi kapsayan ortalama fiber yaygınlık oranının altında olduğunu belirtiyor. Dünya ile karşılaştırmanın yapıldığı bir diğer rapora göre, ülkemizde toplam hanelerin sadece %25,3’ünde fiber abonelik gerçekleştiği ve bu oranla ülkemizin küresel sıralamada 83 ülke arasında 50. Sırada olduğu görülüyor.

AVRUPA FİBER ALTYAPISINI OLGULAŞTIRMIŞ OLDUĞU İÇİN SON YILLARDA YAVAŞ İLERLİYOR GİBİ GÖRÜNMESİ NORMAL

Konuya ilişkin detaylı değerlendirmede bulunan TELKODER Başkanı Halil Nadir Teberci şunları söyledi: “TELKODER olarak uzun yıllardır ülkemizin haberleşme altyapısının hızla fiber altyapıya dönüştürülmesi gerektiğini vurguluyoruz. Bu konuda temsil ettiğimiz sektör oyuncularıyla önemli adımlar da attık. Ancak maalesef bu alandaki gelişim çağın gerektirdiği hızda olmadı. Bunun sonuçlarını global bağımsız STK’ların raporlarında da net biçimde görüyoruz. FTTH/B raporu yaygınlık verilerine bakıldığında Türkiye 39 ülkeyi kapsayan ortalama fiber yaygınlık oranının altında ve hanelerin sadece %25,3’ünde fiber abonelik bulunuyor. Bu da küresel sıralamada bizi maalesef alt sıralara mahkum ediyor. İlgili raporda Eylül 2019 ile Eylül 2023 yılları arasındaki verilere dayanarak, ülkemizde 18 milyon hanenin yer aldığı binalara fiber altyapısının götürülmüş olduğu belirtiliyor. Dört yılın karşılaştırması alınarak yapılan hesaplamalarda Türkiye’nin ikinci sırada olması aslında şaşırtıcı değil ve temelde de iki sebebe dayanıyor. Bunlardan ilki, ülkemizin özellikle fiber konusunda Avrupa’daki gelişmeleri geriden takip etmesi. Dört yıllık süreçte bina ve hane erişimi konusunda diğer ülkelerdeki gelişmelerin yavaşlamış olduğu görülüyor zira bu ülkelerde hane erişim konusundaki gelişmeler 2019 yılına gelindiğinde neredeyse tamamlanmış ve doygunluğa ulaşmış durumda. Bir diğer sebep de tabii ki ülkelerdeki nüfus ve hane sayısı ile doğru orantılı. Diğer ülkeler ile kıyaslandığında ülkemiz nüfusunun daha kalabalık olması ve hane sayısının fazla olması da bu verileri etkilemekte”.

FİBER KABLOLAR EVLERİN İÇİNE KADAR GİRİYOR MU?

Yaygınlık rakamlarında dikkat edilmesi gereken bir nokta da sokağa ve apartmana kadar gelen fiber altyapının fiber kablolarla evlere taşınıp taşınmadığı konusu oluyor. Teberci, bu konuda dikkat edilmesi gereken noktaları da şöyle özetliyor: “Fiber yaygınlık rakamlarını sağlıklı değerlendirmek gerekir. Çoğu zaman sokağa ve apartman önlerine kadar giden bir fiber altyapıdan bahsediyor olabiliriz. Evlerin içine kadar çekilmemiş bir fiber, gerçek fiber teknolojisinin hızlarını da kalitesini de tüketicilere tam yansıtamıyor maalesef… Yüksek hızda internet çağımızın en önemli gerekliliği, hem iş dünyası hem de vatandaşlar hem de güçlü ekonomiler için büyük önem taşıyor. Türkiye’nin fiber internet altyapısının en az 2-3 katına çıkması gerekiyor ve iyi planlamalarla evlerin içine kadar fiber bağlantıların yapılmasını da düşünüyor olmamız gerekiyor. Unutulmaması gereken bir nokta ise mobil iletişimde bir çok dünya ülkesinin uzun süredir kullandığı ve bizim henüz geçemediğimiz 5G için de yaygın ve güçlü bir fiber altyapı gerekiyor. Çünkü baz istasyonlarının iletişimini de bu istasyonların bağlı olması gereken fiber hatlar sağlıyor”

TÜRKİYE İÇİN ÇÖZÜM ZOR DEĞİL, KARAR VERİCİLER SÜRECİ HIZLANDIRABİLİR

Uzun süredir, fiber şebeke üzerinden sunulan internet hizmetlerin kalitesi ve hızını olumlu yönde etkileyecek düzenlemeler konusundaki oldukça yavaş ilerlemeler, Türk Telekom tarafından mevcut bakır kablo altyapısının fibere dönüştürülmesi konusunda yaşanan belirsizlikler, fiber altyapı kurmak ve altyapısını genişletmek isteyen alternatif işletmecilerin karşılaştığı engeller ile bunların son kullanıcıya etkileri gibi konular 2024 yılında da haberleşme hizmetlerinde, vatandaşı doğrudan etkileyecek konular olarak karşımıza çıkıyor.

Türkiye için çözümün zor olmadığını ve karar vericilerin süreçleri hızlandırabileceğini belirten Teberci, “BTK (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu) tarafından 2 Ocak 2024 tarihinde onaylanan Türk Telekom (TT) fiber dönüşüm teklifinin daha yararlı olabilmesi için yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Fiber konusunda atılan her türlü adım desteklenmeli ancak, fiber dönüşüm sürecinin AB örneklerinde olduğu gibi doğru şekilde yapılabilmesi için BTK hem dönüşüm takvimini netleştirmeli hem de fiber altyapı paylaşımı (SAYE-Sanal Ayrıştırılmış Yerel Erişim) düzenlemesini hayata geçirmelidir. Ayrıca, Türk Telekom’un sunduğu fiber dönüşüm teklifi üzerindeki belirsizliklerin giderilmesi ve daha şeffaf bir sürecin işletilmesi adına gerekli adımların atılması gerekmektedir. Bunula birlikte, Mevzuata göre, herhangi bir güzergâhta altyapı işletmecilerine kazı izni verilebilmesi için talep edilen güzergâhlarda paylaşılabilir bir altyapı olmadığının ispatlanması zorunluluğu getirilmiştir. İşletmeciler, fiber altyapı kurmak istedikleri noktalarda mevcut altyapı var ise geçiş hakkı yönetmeliği gereği, altyapıyı paylaşmak zorunda olduklarından, birçok noktada yerleşik işletmeciye bağlı kalmaktadır. Avrupa ülkelerindeyse tesis paylaşımı yalnızca yerleşik işletmeciye getirilen bir yükümlülüktür. Bu durum bu ülkelerde pazarı kapatıcı bir etken yaratmamakta ve hâkim durumun kötüye kullanılmasına engel olmaktadır” dedi.

Ayrıca, geçiş hakkı sağlayıcılarına yapılan izin başvurularına ya geç cevap alındığını ya da hiç cevap alınamadığını da hatırlatan Teberci, “Şehirlerarası güzergâhlarda tesis edilecek projeler birden fazla geçiş hakkı sağlayıcısının tasarruf sahipliğine konu olabildiğinden, geçiş hakkı sağlayıcısı her bir kurumun izin başvuru değerlendirme sistemi farklılık arz etmektedir. Bu nedenle de söz konusu geçiş hakkı izinlerinin ne zaman verileceği öngörülememektedir. Geçiş hakkı izin başvurularının, geçiş hakkı sağlayıcıları tarafından daha kısa sürelerde değerlendirilerek işletmecilere bilgi verilmesinin sağlanması, geçiş hakkı izinlerinin elektronik ortamda yapılabilmesi için gerekli altyapının oluşturulmasını da içerecek şekilde geçiş hakkı sürelerinin ve süreçlerinin belirlendiği mevzuat düzenlemesi yapılması gerekmektedir” dedi.

Başkan Er: Modern yaşam alanları oluşturuluyor

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	36	99
2. Fenerbahçe	36	93
3. Trabzonspor	36	61
4. Başakşehir	36	58
5. Beşiktaş	36	55
6. Kasımpasa	36	52
7. Sivasspor	37	51
8. Alanyaspor	36	50
9. Rizespor	36	49
10. Antalyaspor	37	48
11. A.Demirspor	37	44
12. Samsunspor	36	42
13. Kayserispor	36	41
14. Konyaspor	36	40
15. Ankaragücü	36	39
16. Gaziantep FK	36	38
17. Hatayspor	36	37
18. Karagümrük	36	37
19. Pendikspor	36	36
20. İstanbulspor	37	16

Takımlar	O	P
1. Eyüpspor	34	75
2. Göztepe	34	70
3. Sakaryaspor	34	60
4. Bodrumspor	34	57
5. Ahlatçı Çorum FK	34	56
6. Kocaelispor	34	55
7. Boluspor	34	53
8. Gençlerbirliği	34	51
9. Bandırmaspor	34	50
10. Erzurumspor	34	44
11. Ümraniye	34	43
12. Manisa FK	34	40
13. Keçiörengücü	34	40
14. Adanaspor	34	39
15. Şanlıurfaspor	34	38
16. Tuzlaspor	34	38
17. Altay	34	10
18. Giresunspor	34	7

Takımlar	O	P
1. M.City	37	88
2. Arsenal	37	86
3. Liverpool	37	79
4. Aston Villa	37	68
5. Tottenham	37	63
6. Chelsea	37	60
7. Newcastle	37	57
8. M. United	37	57
9. West Ham United	37	52
10. Brighton	37	48
11. Bournemouth	37	48
12. Crystal Palace	37	46
13. Wolves	37	46
14. Fulham	37	44
15. Everton	37	40
16. Brentford	37	39
17. Nottingham Forest	37	29
18. Luton Town	37	26
19. Burnley	37	24
20. Sheffield United	37	16

Takımlar	O	P
1. Real Madrid	36	93
2. Barcelona	36	79
3. Girona	36	75
4. Atletico Madrid	36	73
5. Athletic Bilbao	36	62
6. Real Sociedad	36	57
7. Real Betis	36	56
8. Villarreal	36	51
9. Valencia	36	48
10. Getafe	36	43
11. Deportivo Alaves	36	42
12. Sevilla	36	41
13. Osasuna	36	41
14. Las Palmas	36	38
15. Rayo Vallecano	36	38
16. Celta Vigo	36	37
17. Mallorca	36	36
18. Cadiz	36	32
19. Granada	36	21
20. Almeria	36	17