03.12.2012, 02:13

İnsan ve insan odaklılık!

SultanFatih, Ayasofya Vakfiyesi’ne “İnsan kâinatın özüdür. Bu vakıf insanlar içindir” sözüyle başlamış. İnsanın dilini, dinini, soyunu ya da rengini değil, yalnızca insan cevherini esas alarak hareket eden evrensel bir yaklaşım ortaya koymuştur. Mevlana’nın “kim olursan ol” madem insansın “gel” sana verilmesi gerekenler var, düşüncesinin özünde de bu düşünce vardır. Gelibolulu Mustafa Ali’nin “Nasihatün Selâtin” adlı eserindeki bir şiiri şöyledir:

“Mesacid-ü meabidi ko âdem yap
Kâbe yapmakcadur âdem yapmak
Taş ağaç kaydı ne lâzım şâhım
Yaraşır şahlara âdem yapmak.”

Mescit ve mabet yapmaktansa “insan yapma”nın daha önemli olduğu, padişaha bunun yakışacağı biçimindeki anlayış son derece anlamlıdır. Şeyh Galip’in “Hoşça bak zatına kim zübde-i alemsin sen” ifadesi de yukarıdaki yaklaşımlarla uyum içindedir. Zira bütün bu anlayış, temelini İslam’dan almaktadır. İnsanı “eşref-i mahlûkat” olarak niteleyen yüce İslam dini, “Bir insanı kurtarmanın bir kâinatı kurtarmak” anlamına geleceğini söyler. Çolpan, yaptığı gizli bir görüşmede İsa Yusuf’a “İsa Bey, gerek bizim, gerek sizin için yapılacak şey, adam yetiştirmek; adam yetiştirmek, her şeyden anlayacak adam yetiştirmek. Ne çektiysek adamsızlıktan çektik”, derken aynı gerçeğe vurgu yapmış oluyor. Hatta sufilikte insan “Hiçbir şeye sahip olmayan ama hiçbir şey tarafından da sahiplenilemeyen bir yaratık” olarak nitelenir. Buna karşılık Batı dünyası insanı “Homo hominuslupus” (insan insanın kurdu) ya da biraz daha ileri giderek “Homo hominusdeus (insan insanın Tanrısı) şeklinde tarif etmişti. Hugo “Kâinat kadardır insanın beyni” demektedir.

Bir dinin gerçek bir din, bir ideolojinin gerçek bir ideoloji, bir bilimin gerçek bir bilim olduğunun temel ölçütü “insan odaklı” olup olmaması ile ilgilidir. Kalkınmanın, gelişmenin ve medeni olmanın temel ölçütü de budur.Zira din, ideoloji, hukuk ya da bilim, insan için, insanı daha mutlu yapmak içindir. İnsanın ideoloji, din, bilim ya da devlet için var olduğunu iddia etmek, insanı inkâr etmektir.

Sömürgeci Batı ülkelerinin insan odaklı, daha çok ruhçu ve maneviyatçı Doğu toplumlarının güç odaklı olması bir çelişkidir. İnsan odaklılık üretirken, güç odaklılık tüketmektedir. Her anlamda güç, özgün olanı öyle büyük bir hızla sahteleştiriyor ki ortaya çıkan insani çöküş şaşırtıyor.

İnsan hakları, demokrasi, bireysellik, hukukun üstünlüğü gibi kavramlar insana atfedilen değeri göstermektedir. İnsan merkezli bu kavramların tamamına yakınının Batı’da üretilmiş, formüle edilmiş ve uygulamaya konulmuş olması ilginçtir. Bugün Batının üstünlüğü, insana atfettiği bu değerden gelmektedir.

Bir firma yöneticisi “Firmamda iki bin adam var. İki bininin kafa gücünden de yararlanmam gerekir” şeklinde konuşmaktadır.

Bilginin en büyük güç, bilgiyi kullanmasını bilen insanın ise en büyük otorite olduğu bir dünyada yaşıyoruz. İnsanın yeteneklerine akıllıca yatırım yapmasını becerebilenler, dünyaya hâkim olacak mesafelere ulaşmışlardır.

Dünyada kabaca iki tür insan yetiştirildiği söylenilebilir: Birincisi müteşebbis, yaratıcı, sorgulayıcı, üretici, inisiyatif sahibi, yüksek iradeli, enerjik ve hayır demesini bilen insan odaklı olanlar, ikincisi ise “evet efendimci”, “yumuşak başlı”, “acınacak kadar evcilleşmiş”, “gönüllü kulluğu peşinen kabullenmiş”, güç odaklı olanlar. İnsan yetiştirme düzeni birinciye benzeyen ülkeler egemen ve kalkınmış oluyor, ikinci tipe benzeyenler de her şeye ihtiyaç duyan, bağımlı ve geri kalmış ülkeler oluyor. Refah içindeki toplumlarla her şeye ihtiyaç duyan sömürge toplumlar arasındaki tek fark, insana verilen önem ve bu öneme uygun insan yetiştirme düzenidir.

#İnsan #insan #odaklılık

Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	36	99
2. Fenerbahçe	36	93
3. Trabzonspor	36	61
4. Başakşehir	36	58
5. Beşiktaş	36	55
6. Kasımpasa	36	52
7. Sivasspor	37	51
8. Alanyaspor	36	50
9. Rizespor	36	49
10. Antalyaspor	37	48
11. A.Demirspor	37	44
12. Samsunspor	36	42
13. Kayserispor	36	41
14. Konyaspor	36	40
15. Ankaragücü	36	39
16. Gaziantep FK	36	38
17. Hatayspor	36	37
18. Karagümrük	36	37
19. Pendikspor	36	36
20. İstanbulspor	37	16

Takımlar	O	P
1. Eyüpspor	34	75
2. Göztepe	34	70
3. Sakaryaspor	34	60
4. Bodrumspor	34	57
5. Ahlatçı Çorum FK	34	56
6. Kocaelispor	34	55
7. Boluspor	34	53
8. Gençlerbirliği	34	51
9. Bandırmaspor	34	50
10. Erzurumspor	34	44
11. Ümraniye	34	43
12. Manisa FK	34	40
13. Keçiörengücü	34	40
14. Adanaspor	34	39
15. Şanlıurfaspor	34	38
16. Tuzlaspor	34	38
17. Altay	34	10
18. Giresunspor	34	7

Takımlar	O	P
1. M.City	37	88
2. Arsenal	37	86
3. Liverpool	37	79
4. Aston Villa	37	68
5. Tottenham	37	63
6. Chelsea	37	60
7. Newcastle	37	57
8. M. United	37	57
9. West Ham United	37	52
10. Brighton	37	48
11. Bournemouth	37	48
12. Crystal Palace	37	46
13. Wolves	37	46
14. Fulham	37	44
15. Everton	37	40
16. Brentford	37	39
17. Nottingham Forest	37	29
18. Luton Town	37	26
19. Burnley	37	24
20. Sheffield United	37	16

Takımlar	O	P
1. Real Madrid	36	93
2. Barcelona	36	79
3. Girona	36	75
4. Atletico Madrid	36	73
5. Athletic Bilbao	36	62
6. Real Sociedad	36	57
7. Real Betis	36	56
8. Villarreal	36	51
9. Valencia	36	48
10. Getafe	36	43
11. Deportivo Alaves	36	42
12. Sevilla	36	41
13. Osasuna	36	41
14. Las Palmas	36	38
15. Rayo Vallecano	36	38
16. Celta Vigo	36	37
17. Mallorca	36	36
18. Cadiz	36	32
19. Granada	36	21
20. Almeria	36	17