23.05.2013, 17:58

Kerkük’ü Barzani’ye teslim etmek

 Tuğçe Varol Sevim, 21yyte.org’da çok önemli bir yazı yazdı. Bundan dolayı bugün köşemi enerji konularında Türkiye’nin en önemli araştırmacı akademisyenlerinden birisi olmaya doğru hızla ilerleyen Tuğçe Hanım’a bırakmak istiyorum: 

“Ağustos 2012'de Kürdistan Yerel Yönetimi (KYY) Washington temsilcisi Kubat Talabani'nin ABD'de yapılan ve aym oturumda ABD Bağdat Büyükelçisi'nin de bulunduğu Türk-Amerikan Konseyi 31'nci toplantısında “Türkiye ile Kuzey Irak arasında inşa edilecek petrol boru hattı 2013 yüımn Ağustos ayında açılacaktır” açıklamasını, “Kürdistan Bizim Paramızla mı Kurulacak” adlı bir makalem de değerlendirmiştim.

0 tarihte Ankara'nın konu ile ilgili hiçbir açıklama yapmamasını sorgulamakla birlikte ABD basınında boru hattının ayrıntılarının yayınlandığını belirtmiştim. Yaklaşık bir yıl kadar önce 281 km olan hattın 18 kmlik kısmının tamamlandığı, kapasitesinin önce 200 bin daha sonra ise 1 milyon varil (yeni kaynaklar 1,5 milyon varilden söz etmektedir) olacağım da aynı kaynaklardan aktarmıştım.

Mayıs 20i3'de yayınlanan haberlere göre ise Türkiye ExxonMobil ile bir anlaşma imzalamış bunun dışında da petrol ve doğal gaz dâhil üç boru hattının inşa edileceği açıklanmıştır. Bütün bunlar Türkiye'nin Kuzey Irak ile sağladığı enerji anlaşmaları ve işbirliği açısmdan yeni bir gelişme olmadığı gibi aynı zamanda ABD'nin de sanıldığı gibi itiraz ettiği bir konu değildir. Öyle olsa idi, daha ExxonMobil bölgeye girmeden önce yapımına başlanan petrol boru hattının önü Washington tarafından kesilirdi. Başbakan'ın son ABD ziyaretinde de adeta Ankara-Erbil arasındaki enerji anlaşmaları Washington tarafından eleştiriliyor hatta tepki gösteriliyormuş gibi yansıtılmaya çalışılsa da, gelişmeler aslen Washington'un da desteğini almaktadır.

Başbakan Erdoğan ve heyetinin ABD ziyaretine çok az bir süre kala TPAO içinden ayrılarak BOTAŞ'a bağlanan TPIC ile dünyanın en büyük enerji şirketlerinden ABDIi ExxonMobil'in Kuzey Irak'ta bulunan 6 sahasında petrol ve doğalgaz arama ve üretimi için işbirliği yaptığı duyurulmuştur. Öncelikle kısa bir süre önce Bağdat'ın tüm uyanlarına rağmen Erbil Yönetimi ile 6 saha konusunda anlaşmaya varan ExxonMobil'in elde ettiği sahaların 3'ü (Bashika, Kara İncir ve Al-Kash) KYY'nın yetki alanını dışındaki "tartışmalı" alandadır. Üstelik bunlardan birisi de Kerkük sahasıdır. Bu durumda bir Türk devlet şirketi Kerkük petrollerini işletmek üzere ABD'li bir şirket ile anlaşmıştır. Bunun diğer anlamı, Kerkük'ün Barzani tarafından ilhakının Ankara tarafından sessiz sedasız bir şekilde kabul edilmesidir.

Diğer yandan ExxonMobil gibi dev bir şirket neden TPIC gibi kendisi karşısında mukayese edilemeyecek bir şirketi ile ortaklık yoluna gitmiştir sorusu akla gelmektedir. Birincisi sözde Türkiye'nin, Irak'ın geri kalanında TPAO ile çalışmalarına devam ederek, Kuzey Irak bölgesine başka bir şirketle girme stratejisidir. Böylelikle TPAO'nun Irak'ın geri kalamndaki ihalelerden dışlanma ihtimalini ortadan kaldırmaya çalışmaktadır, ikincisi ise ExxonMobil'in Kuzey Irak'tan gelen hattın, merkezi hükümet ile anlaşma sağlanamadan direk Türkiye içerisine girmesi ve oradan yeni bir boru hattına bağlanması durumunda ise KYY'nin uluslararası pazarlara çıkışı sağlanmış olacaktır. Bundan sonra tartışmalı alanlardaki iddiasını da kazanacak olan Kürdistan'ın bağımsızlığım ilan etmesinin önünde bir engel kalmayacaktır.

Kuzey Irak'ta Türk şirketleri neler yapıyor diye baktığımızda ise bir rekabet ortamının doğmaya başladığı da görülebilir. 2002 yılından itibaren Kuzey Irak'ta enerji sahalarına giriş yapan ve ürettiği petrolün bir kısmım kamyonlarla Türkiye üzerinden satmaya başlayan Genel Energy şirketinin önemli ortaklarından birisi olan Karamehmet grubu şirketlerinin yaşadığı sıkmtı çok ilginçtir. TMSF, gruba ait Showtv ve BMC'ye protokol kapsamında borçlarım ödeyememekten dolayı el koymuştur. Karamehmet grubunun ortağı olduğu Genel Energy şirketinin milyar dolarlar düzeyinde sadece Kuzey Irak'ta yatırımları bulunurken mali aksaklıklar yaşaması son derece dikkat çekicidir. Akla bu konu ile ilgili birkaç soru gelmektedir; acaba şirket bir Türk şirketi olmadığı için ve ingiltere merkezli olduğu için vergiler nedeniyle Türkiye'ye para aktaramaması durumumu vardır? Ya da acaba TPIC ve ExxonMobü'in Kuzey Irak'ta Genel Energy şirketini kendine rakip görmesinin neticesinde Karamehmet grubu mu cezalandırılmaktadır?

Sonuç olarak Türkiye, Kuzey Irak ile enerji ilişkisinin ne boyutlara geldiğini zaten Kubat Talabani'nin geçtiğimiz yılki konuşmasından öğrenmiştik. Anlaşmalardan da görülmektedir ki Türkiye, Bağdat'a rağmen, Kerkük'ün Barzani tarafından ilhakını kabul etmiştir ve Kuzey Irak ile sıkı bir işbirliği kurmaya hazırlanmaktadır. Ama bütün bunların neticesi olarak Irak'ın bölünmesi kaçınılmaz olarak karşımıza çıkmaktadır. Üstelik ABD'nin sözde itirazlarına rağmen değil bizzat gizlice desteklemesi dolayısıyla Türkiye-Kuzey Irak enerji ilişkileri hızlanmıştır.”
#Kerkük #ü #Barzani #ye #teslim #etmek
Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi
HİÇ BİR ŞEY İÇİN GEÇ DEĞİLDİR...
02 Nisan 2012
Türk Üsküp’ten, Türk Adana’ya Selam Götürüyorum...
23 Mayıs 2013
Yorumlar (0)
15
açık
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 34 93
2. Fenerbahçe 34 89
3. Trabzonspor 34 58
4. Başakşehir 34 52
5. Beşiktaş 34 51
6. Kasımpasa 34 49
7. Rizespor 34 49
8. Alanyaspor 34 48
9. Sivasspor 34 48
10. Antalyaspor 34 45
11. A.Demirspor 34 41
12. Kayserispor 34 40
13. Samsunspor 34 39
14. Ankaragücü 34 38
15. Karagümrük 34 36
16. Konyaspor 34 36
17. Gaziantep FK 34 34
18. Hatayspor 34 33
19. Pendikspor 34 30
20. İstanbulspor 34 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 32 72
2. Göztepe 32 66
3. Sakaryaspor 32 57
4. Kocaelispor 32 55
5. Ahlatçı Çorum FK 32 55
6. Bodrumspor 32 53
7. Boluspor 32 50
8. Bandırmaspor 32 47
9. Gençlerbirliği 32 47
10. Erzurumspor 32 44
11. Keçiörengücü 32 39
12. Manisa FK 32 37
13. Ümraniye 32 37
14. Şanlıurfaspor 32 34
15. Tuzlaspor 32 34
16. Adanaspor 32 33
17. Altay 32 15
18. Giresunspor 32 7
Takımlar O P
1. Arsenal 35 80
2. M.City 34 79
3. Liverpool 35 75
4. Aston Villa 35 67
5. Tottenham 34 60
6. M. United 34 54
7. Newcastle 34 53
8. Chelsea 34 51
9. West Ham United 35 49
10. Bournemouth 35 48
11. Wolves 35 46
12. Brighton 34 44
13. Fulham 35 43
14. Crystal Palace 35 40
15. Everton 35 36
16. Brentford 35 35
17. Nottingham Forest 35 26
18. Luton Town 35 25
19. Burnley 35 24
20. Sheffield United 35 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 33 84
2. Barcelona 33 73
3. Girona 33 71
4. Atletico Madrid 33 64
5. Athletic Bilbao 33 58
6. Real Sociedad 33 51
7. Real Betis 33 49
8. Valencia 33 47
9. Villarreal 33 45
10. Getafe 33 43
11. Osasuna 33 39
12. Deportivo Alaves 33 38
13. Sevilla 33 38
14. Las Palmas 33 37
15. Rayo Vallecano 33 34
16. Mallorca 33 32
17. Celta Vigo 33 31
18. Cadiz 33 26
19. Granada 33 21
20. Almeria 33 14