03.12.2012, 02:13

İnsan ve insan odaklılık!

SultanFatih, Ayasofya Vakfiyesi’ne “İnsan kâinatın özüdür. Bu vakıf insanlar içindir” sözüyle başlamış. İnsanın dilini, dinini, soyunu ya da rengini değil, yalnızca insan cevherini esas alarak hareket eden evrensel bir yaklaşım ortaya koymuştur. Mevlana’nın “kim olursan ol” madem insansın “gel” sana verilmesi gerekenler var, düşüncesinin özünde de bu düşünce vardır. Gelibolulu Mustafa Ali’nin “Nasihatün Selâtin” adlı eserindeki bir şiiri şöyledir:

“Mesacid-ü meabidi ko âdem yap
Kâbe yapmakcadur âdem yapmak
Taş ağaç kaydı ne lâzım şâhım
Yaraşır şahlara âdem yapmak.”

Mescit ve mabet yapmaktansa “insan yapma”nın daha önemli olduğu, padişaha bunun yakışacağı biçimindeki anlayış son derece anlamlıdır. Şeyh Galip’in “Hoşça bak zatına kim zübde-i alemsin sen” ifadesi de yukarıdaki yaklaşımlarla uyum içindedir. Zira bütün bu anlayış, temelini İslam’dan almaktadır. İnsanı “eşref-i mahlûkat” olarak niteleyen yüce İslam dini, “Bir insanı kurtarmanın bir kâinatı kurtarmak” anlamına geleceğini söyler. Çolpan, yaptığı gizli bir görüşmede İsa Yusuf’a “İsa Bey, gerek bizim, gerek sizin için yapılacak şey, adam yetiştirmek; adam yetiştirmek, her şeyden anlayacak adam yetiştirmek. Ne çektiysek adamsızlıktan çektik”, derken aynı gerçeğe vurgu yapmış oluyor. Hatta sufilikte insan “Hiçbir şeye sahip olmayan ama hiçbir şey tarafından da sahiplenilemeyen bir yaratık” olarak nitelenir. Buna karşılık Batı dünyası insanı “Homo hominuslupus” (insan insanın kurdu) ya da biraz daha ileri giderek “Homo hominusdeus (insan insanın Tanrısı) şeklinde tarif etmişti. Hugo “Kâinat kadardır insanın beyni” demektedir.

Bir dinin gerçek bir din, bir ideolojinin gerçek bir ideoloji, bir bilimin gerçek bir bilim olduğunun temel ölçütü “insan odaklı” olup olmaması ile ilgilidir. Kalkınmanın, gelişmenin ve medeni olmanın temel ölçütü de budur.Zira din, ideoloji, hukuk ya da bilim, insan için, insanı daha mutlu yapmak içindir. İnsanın ideoloji, din, bilim ya da devlet için var olduğunu iddia etmek, insanı inkâr etmektir.

Sömürgeci Batı ülkelerinin insan odaklı, daha çok ruhçu ve maneviyatçı Doğu toplumlarının güç odaklı olması bir çelişkidir. İnsan odaklılık üretirken, güç odaklılık tüketmektedir. Her anlamda güç, özgün olanı öyle büyük bir hızla sahteleştiriyor ki ortaya çıkan insani çöküş şaşırtıyor.

İnsan hakları, demokrasi, bireysellik, hukukun üstünlüğü gibi kavramlar insana atfedilen değeri göstermektedir. İnsan merkezli bu kavramların tamamına yakınının Batı’da üretilmiş, formüle edilmiş ve uygulamaya konulmuş olması ilginçtir. Bugün Batının üstünlüğü, insana atfettiği bu değerden gelmektedir.

Bir firma yöneticisi “Firmamda iki bin adam var. İki bininin kafa gücünden de yararlanmam gerekir” şeklinde konuşmaktadır.

Bilginin en büyük güç, bilgiyi kullanmasını bilen insanın ise en büyük otorite olduğu bir dünyada yaşıyoruz. İnsanın yeteneklerine akıllıca yatırım yapmasını becerebilenler, dünyaya hâkim olacak mesafelere ulaşmışlardır.

Dünyada kabaca iki tür insan yetiştirildiği söylenilebilir: Birincisi müteşebbis, yaratıcı, sorgulayıcı, üretici, inisiyatif sahibi, yüksek iradeli, enerjik ve hayır demesini bilen insan odaklı olanlar, ikincisi ise “evet efendimci”, “yumuşak başlı”, “acınacak kadar evcilleşmiş”, “gönüllü kulluğu peşinen kabullenmiş”, güç odaklı olanlar. İnsan yetiştirme düzeni birinciye benzeyen ülkeler egemen ve kalkınmış oluyor, ikinci tipe benzeyenler de her şeye ihtiyaç duyan, bağımlı ve geri kalmış ülkeler oluyor. Refah içindeki toplumlarla her şeye ihtiyaç duyan sömürge toplumlar arasındaki tek fark, insana verilen önem ve bu öneme uygun insan yetiştirme düzenidir.

#İnsan #insan #odaklılık

Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	34	93
2. Fenerbahçe	34	89
3. Trabzonspor	34	58
4. Beşiktaş	35	54
5. Başakşehir	34	52
6. Alanyaspor	35	49
7. Kasımpasa	34	49
8. Rizespor	35	49
9. Sivasspor	34	48
10. Antalyaspor	34	45
11. A.Demirspor	34	41
12. Kayserispor	34	40
13. Ankaragücü	35	39
14. Samsunspor	34	39
15. Karagümrük	34	36
16. Konyaspor	34	36
17. Gaziantep FK	34	34
18. Hatayspor	34	33
19. Pendikspor	34	30
20. İstanbulspor	34	16

Takımlar	O	P
1. Eyüpspor	32	72
2. Göztepe	32	66
3. Sakaryaspor	32	57
4. Kocaelispor	32	55
5. Ahlatçı Çorum FK	32	55
6. Bodrumspor	32	53
7. Boluspor	32	50
8. Bandırmaspor	32	47
9. Gençlerbirliği	32	47
10. Erzurumspor	32	44
11. Keçiörengücü	32	39
12. Manisa FK	32	37
13. Ümraniye	32	37
14. Şanlıurfaspor	32	34
15. Tuzlaspor	32	34
16. Adanaspor	32	33
17. Altay	32	15
18. Giresunspor	32	7

Takımlar	O	P
1. Arsenal	35	80
2. M.City	34	79
3. Liverpool	35	75
4. Aston Villa	35	67
5. Tottenham	34	60
6. M. United	34	54
7. Newcastle	34	53
8. Chelsea	34	51
9. West Ham United	35	49
10. Bournemouth	35	48
11. Wolves	35	46
12. Brighton	34	44
13. Fulham	35	43
14. Crystal Palace	35	40
15. Everton	36	37
16. Brentford	35	35
17. Nottingham Forest	35	26
18. Luton Town	36	26
19. Burnley	35	24
20. Sheffield United	35	16

Takımlar	O	P
1. Real Madrid	33	84
2. Barcelona	33	73
3. Girona	33	71
4. Atletico Madrid	33	64
5. Athletic Bilbao	34	61
6. Real Sociedad	33	51
7. Real Betis	33	49
8. Valencia	33	47
9. Villarreal	33	45
10. Getafe	34	43
11. Osasuna	33	39
12. Deportivo Alaves	33	38
13. Sevilla	33	38
14. Las Palmas	33	37
15. Rayo Vallecano	33	34
16. Mallorca	33	32
17. Celta Vigo	33	31
18. Cadiz	33	26
19. Granada	33	21
20. Almeria	33	14