13.12.2012, 06:07

Suriye’de son durum

Suriye’de son durum”u anlamak ve anlatmak olağanüstü zor bir iş. Çünkü, Suriye’de sokaklarda bir savaş sürerken belki daha büyük bir savaş dünya ve tabii Türk kamuoyunda, zihinlere yönelik olarak sürdürülüyor. Her gün Esad’ın düşmekte olduğunu, 20 ayı geçen bir süreden bu yana dinliyoruz ve okuyoruz. Örneğin 5 Aralık 2012’de Washington Post gazetesinde şu satırları okuyoruz:  “Bir Fransız görevli, ‘Uzun ve kanlı’ diyor 20 aydan beri devam eden ayaklanma için “Ancak son haftalarda dinamiklerde bir hızlanma hissediyorum. Muhaliflerin morali yükselirken, rejimin morali sürekli eriyor. Yakın bir dönemde rejimin devrilmesinin mümkün olduğuna inanıyorum. Önümüzdeki haftalarda mı yoksa aylarda mı bilmiyorum.” Aslında bunları söylemek için Fransız yetkili olmaya gerek yok, Niğde’de zaman zaman televizyon seyreden yetkisiz bir vatandaş da aynı şeyleri söyleyebilir.  

 Yine iddialara göre her gün Rusya, Esad rejiminden desteğini çekiyor, ABD veya İngiltere, Esad’ı devirmek için askeri müdahale opsiyonunu devreye sokuyor veya Türkiye’ye gelen Putin’i Erdoğan ikna ediyor. Bütün bunlar savaşlarda meşru psikolojik savaş ve enformasyon savaşı eylemleridir. Önemli olan bizim bu savaşın farkında olmamız ve doğrunun ne olduğunu anlamamızdır. Bu ise ancak çok değişik kaynaklara aylarca üzerinde itina ile çalışarak ulaşılabilecek bir sonuçtur. 

21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü Orta Doğu ve Afrika Araştırmaları Merkezi Masası Başkanı Sibel Kalemdaroğlu, Suriye krizini ilk günden bugüne kadar izlemekle kalmadı aynı zamanda yakında Kripto Yayınevi’nden çıkacak olan “Suriye İç Savaşı’nın Harp Ceridesi” adlı, çatışmaların günlüğünden oluşan çok kapsamlı bir incelemeyi de gerçekleştirdi. Kalemdaroğlu, Suriye’deki son durum ile ilgili şu temel tespitleri yapıyor:

1) Suriye’nin büyük bir bölümünde hâlâ Esad güçleri duruma hakim. Suriye’nin kuzeydoğusu, PYD’ye bırakıldı. Halep’in kırsal kesiminde muhalifler üstün, özellikle Türkiye sınırında. İdlib’de Harem’de muhalifler üstün ama halk direniyor. Yine İdlib’de Marat El Numan muhaliflerin kontrolüne geçti. İdlib’de Türkiye sınırındaki bölgeler muhaliflerin kontrolünde. Golan Tepeleri’nin Suriye sınırında kalan bölgesinde muhalifler üstün. Şam’ın etrafındaki Rif Dimaşk bölgesinde muhalifler üstün. Humus’ta bazı bölgelerde çatışmalar devam ediyor. Humus, Rastan’da muhalifler üstün. Rastan, Şam’ı ülkenin kuzeyine bağlayan yolun üzerinde olduğu için önemli. Deraa’nın da bazı bölgelerinde devam ediyor çatışmalar.

Suriye’nin 14 vilayetinde devlet hâkimiyeti büyük ölçüde devam ediyor. Ancak otoriter rejimlerin gücü ve var olan meşruluğu isyanlar ne kadar uzun sürer ise o kadar zayıflar. Esad rejimi de bir zayıflama süreci içinde. 

2) Türkiye tarafından desteklenen Suriye Ulusal Konseyi bir geçiş hükümeti oluşturmak ve halk desteği almak konusunda büyük ölçüde başarısız oldu. Onun yerine Katar’da Suriye Devrimi Muhalefet Güçleri Koalisyonu kuruldu. Örgütün başına liberal bir din adamı getirildi. İngiltere, Fransa ve Türkiye bu örgütü Suriye halkının meşru temsilcisi olarak tanıdı. ABD bekliyor. Son günlerde Batı, Suriye’nin silah stoklarında bulunan kimyasal silahların hem Suriye ordusu tarafından kullanılma hem de el Kaide’nin eline geçmesi ihtimalini daha fazla vurgulamaya başladı.  

3) Suriye’de 29 örgütü bir araya getiren el Nusra diye anılan el Kaide’nin etkinliği giderek artıyor. Bu Batı’da endişe yaratıyor. ABD’nin el Nusra’yı terörist örgüt olarak tanımlayacağından bahsediliyor. el Nusra eylemlerinde çok vahşi davranıyor. Bu Suriye halkında tepki uyandırıyor. Muhalefet bünyesinde el Nusra’nın güçlü olması, muhalefete desteğinin gelişmemesine neden oluyor.  

4) Dün Suriye’nin Dostları toplantısı Fas’ta yapıldı ve El Kaide’nin güçlenmesini engellemek için ABD tarafından Esad’ın devrilme sürecini hızlandırmaktan bahsediliyor. Ancak askeri müdahalenin yarın veya öbür gün yapılacağına veya muhaliflere askeri desteğin artırılacağına dair daha önce de çok şey söylenmişti. 

5)Rusya, hâlâ sarsılmaz bir şekilde Esad rejiminin arkasında durmaya devam ediyor. Moskova’da en azından henüz kimse Esad’a yer aramıyor. Aramaya başladığı zaman da bu yer büyük bir ihtimal ile Suriye dışında değil, Şam dışında bir yer olacak. Esad, Şam’da yenilir ise Lazkiye’ye Nusayri bölgesine çekilecek. Ve iç savaş Moskova ve Tahran’ın desteği ile devam edecek. 

6)Tahran’ın Esad’a desteği de çok boyutlu olarak devam ediyor. Tahran bir yandan da Esad ile muhalefet arasında arabuluculuk yapmak için değişik girişimlerde bulunmayı sürdürüyor.

7) Batı hâlâ, Türkiye-Katar-Suudi Arabistan üzerinden Suriye savaşını sürdürmeye hevesli ve istekli görünüyor. Doğrudan müdahaleden uzak duruyor.
Yorumlar (0)
15
açık
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 35 96
2. Fenerbahçe 34 89
3. Trabzonspor 35 58
4. Başakşehir 35 55
5. Beşiktaş 35 54
6. Alanyaspor 35 49
7. Kasımpasa 35 49
8. Rizespor 35 49
9. Sivasspor 35 48
10. Antalyaspor 34 45
11. A.Demirspor 35 44
12. Samsunspor 35 42
13. Kayserispor 35 41
14. Ankaragücü 35 39
15. Karagümrük 35 37
16. Konyaspor 34 36
17. Gaziantep FK 35 35
18. Hatayspor 35 34
19. Pendikspor 34 30
20. İstanbulspor 35 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 33 72
2. Göztepe 33 69
3. Sakaryaspor 33 57
4. Bodrumspor 33 56
5. Ahlatçı Çorum FK 33 56
6. Kocaelispor 33 55
7. Bandırmaspor 33 50
8. Boluspor 33 50
9. Gençlerbirliği 33 50
10. Erzurumspor 33 44
11. Manisa FK 33 40
12. Ümraniye 33 40
13. Keçiörengücü 33 39
14. Tuzlaspor 33 37
15. Adanaspor 33 36
16. Şanlıurfaspor 33 35
17. Altay 33 9
18. Giresunspor 33 7
Takımlar O P
1. Arsenal 36 83
2. M.City 35 82
3. Liverpool 36 78
4. Aston Villa 36 67
5. Tottenham 35 60
6. Newcastle 35 56
7. Chelsea 35 54
8. M. United 34 54
9. West Ham United 36 49
10. Bournemouth 36 48
11. Brighton 35 47
12. Wolves 36 46
13. Fulham 36 44
14. Crystal Palace 35 40
15. Everton 36 37
16. Brentford 36 36
17. Nottingham Forest 36 29
18. Luton Town 36 26
19. Burnley 36 24
20. Sheffield United 36 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 34 87
2. Girona 34 74
3. Barcelona 34 73
4. Atletico Madrid 34 67
5. Athletic Bilbao 34 61
6. Real Sociedad 34 54
7. Real Betis 34 52
8. Valencia 34 48
9. Villarreal 34 45
10. Getafe 34 43
11. Osasuna 34 39
12. Deportivo Alaves 34 39
13. Sevilla 33 38
14. Las Palmas 34 37
15. Celta Vigo 34 34
16. Rayo Vallecano 33 34
17. Mallorca 34 32
18. Cadiz 34 26
19. Granada 33 21
20. Almeria 33 14