Minibüsün sahibine minibüsçü, minibüsü kullanana şoför, minibüste seyahat edene de yolcu denir. Minibüs en önemli özelliği yaygınlığı ve hemen her noktadan yolcu alıp, indirmesidir. Bu sebeple de işe giden işçiler, daireye giden memurlar, okula giden öğrenciler, çarşı pazar gezen hanımlar, sevdiğine kaşan gençler hep minibüsü tercih eder.
İşte bu minibüslerin bir kaçında, birkaç gündür ilginç bir görüntü var. Görüntü şu: minibüsün orta yerinde dört koltuk var ama koltuklara oturamıyorsunuz. Yüzlerce minibüs içinde sadece beş on minibüste görülen bu mantıksızlık yolcuları rahatsız ediyor.
Rahatsızlık, minibüs içindeki boşlukta değil, iple bağlamış ya da üzeri bir örtü ile kaplamış koltuklarda. Minibüsün orta yerinde açılır kapanır şekilde yapılmış, kullanıma hazır dört koltuk var fakat oturamıyorsunuz. Minibüse binip ücret ödeyen yolcu, bu dört boş koltuğa ve şoföre baka baka ayakta yolculuk gidiyor.
Bu koltuklar ya bir iple bağlanmış ya da bir başka kumaş ile kaplanarak örtülmüş. Neden örtüldüğünü bilense yok. Bunun bir tek sebebi olabilir. O sebep de; on yerine yirmi, yirmi yerine otuz yolcu alıp, daha çok para kazanma. Parayı kazandınız da, araç bu yükü taşır mı? Bu yük motor ve frende sorun olur mu? Arabanın dengesi bozulup devrilir mi düşünen yok. Bu minibüsler, araç muayenesinden nasıl geçiyor? Trafik polisi ve şoförler odası bu konuya ne diyor bilmiyoruz.
Minibüsçüler, biliyoruz sizin de işiniz zor, hayat pahalı, kazancınız az. Daha çok kazanıp daha güzel bir hayat arzuluyorsunuz. Haklısınız da ancak taşıdığınız yolcu bir insan ve o insanda daha güzel bir hayat istiyor. Koltuk varken ayakta yolculuk etmekse hiç güzel değil. Yaşlısı, hamilesi, çocuklusu var. Sakatı, hastası, işe, okula gideni var.
“Bu minibüs benim. İstediğim koltuğu söker, istediğim koltuğu iple bağlar, yolcuları ayakta taşırım. Beş kazanacağıma on beş kazanırım.” Diyorsanız yanlış diyorsunuz. Bu hatta girdiniz minibüsçülük yapıyorsanız, minibüs sizin kullanım hakkı yolcunundur. Günde elli lira daha fazla para kazanmak için minibüsten koltuk sökemez, koltukları ip ile bağlayamaz, koltukların üzerini örterek saklayamaz, on yolcu fazla alıp, yirmi kişinin hayatını tehlikeye atamazsınız.
Ayakta giden yolcudan aldığınız para ise asla helal değildir. “Biz yolcuyu zorla arabaya sokmuyoruz.” , “Elinden zorla para almıyoruz.” gibi savunmalar da yapmayın. Tren yolu onarımda, otobüs sayısı azsa vatandaş ne yapsın? Vatandaş, sizin aracınıza “sevdiğinden” değil, mecburiyetten biniyor. Lütfen bu mecburiyeti fırsatçılığa dönüştürmeyin.
Minibüsün orta yerindeki boşluğa, açılır kapanır dört koltuk ekleyip, yolcusuna konforlu bir seyahat sunan diğer şoför arkadaşlarınızdan örnek alın. Çok kazanacağım derken yolcuyu küstürüp işinizden ekmeğinizden olmayın.
Yedi gün, 24 saat, alın teri ile dökerek yolcuya hizmet eden yolların fatihi, tüm şoförlerimize hayırlı yolculuklar ve helal kazançlar diliyorum.
Mustafa Telli