01.01.2015, 12:08

İnsan ve İnsan Olana Dair

 Fatih Sultan Mehmet, Ayasofya Vakfiyesine “İnsan kainatın özüdür. Bu vakıf insanlar içindir” sözüyle başlamış. İnsanın dilini, dinini, soyunu ya da rengini değil yalnızca insan olmasını esas alarak hareket eden bir yaklaşım ortaya koymuştur. Zira Mevlana’nın “kim olursan ol” insansan  “yine de gel” düşüncesinin özünde de bu vardır. Gelibolulu Mustafa Ali’nin  “Nasihatün Selatün” adlı eserindeki bir şiiri şöyledir:
 

 “Mesacid ü meabid ko adem yap

Kabe yapmakcadır adem yapmak:

Taş ağaç kaydı ne lazım Şahım

Yaraşır şahlara adem yapmak”

 
Mescit ve mabet yapmaktansa ‘insan yapma’nın daha önemli olduğu, padişaha bunun yakışacağı biçimindeki bir anlayış son derece anlamlıdır. Şeyh Galip’in “Hoşça bak zatına kim zübde-i alemsin sen” ifadesi de yukarıdaki yaklaşımlarla taban tabana uyum içindedir. Zira bütün bu anlayış temelini İslam’dan almaktadır. İnsanı “eşref-i mahlukat” olarak niteleyen yüce İslam dini, “Bir insanı kurtarmanın bir kainatı kurtarmak” anlamına geleceğini söyler. 
 
Çolpan, yaptığı gizli bir görüşmede İsa Yusuf’a “İsa Bey, gerek bizim, gerek sizin için yapılacak şey, adam yetiştirmek; adam yetiştirmek, her şeyden anlayacak adam yetiştirmek. Ne çektiysek adamsızlıktan çektik”, derken aynı gerçeğe vurgu yapmış oluyor. Hatta sufilikte insan “Hiçbir şeye sahip olmayan ama hiçbir şey tarafından da sahiplenilemeyen bir yaratık” olarak nitelenir. Buna karşılık batı dünyası insanı “Homo hominus lupus” (İnsan insanın kurdu) ya da biraz daha ileri giderek “Homo hominus deus (insan insanın Tanrısı) şeklinde tarif etmişti. Balzac “Her insanın bir fiyatı vardır” derken; Hugo “Kainat kadardır insanın beyni” demektedir. 
 
Bir dinin gerçek bir din, bir ideolojinin gerçek bir ideoloji, bir hukukun gerçek bir hukuk, bir bilimin gerçek bir bilim olduğunun temel ölçütü “insan odaklı” olup-olmaması ile ilgilidir. Kalkınmanın, gelişmenin ve medeni olmanın temel ölçütü de bu olsa gerek. Zira din, ideoloji, hukuk ya da bilim insan için, insanı daha mutlu yapmak için vardır. İnsanın ideoloji, din, bilim ya da hukuk için var olduğunu iddia etmek, eşyanın doğasına aykırı fikir yürütmek demektir.
 
İnsana layık olduğu değer verildiğinde bundan kazançlı çıkan, ona yeterli değeri veren mekanizma olmaktadır. Gerçekten tarihimizde insana yeteri ölçüde değer atfedildiği zaman, toplum yükselmiş ve gelişmiş. İnsana verilen değer azaldığı zaman da toplum çökme noktasına gelmiştir. 
 
İnsan hakları, demokrasi, bireysellik, hukukun üstünlüğü gibi kavramlar insana atfedilen değeri göstermektedir. İşin ilginç yanı, bunların tamamına yakının Batı’da üretilmiş, formüle edilmiş ve uygulamaya konulmuş olmasıdır. Bugün batının üstünlüğü, insana verdiği bu önemden kaynaklanmaktadır. Japonya’da bir firma yöneticisi “Firmamda iki bin adam var. İki bininin kafa gücünden de yararlanmam gerekir” şeklinde konuşmaktadır. 
 
Bilginin en büyük güç, bilgiyi kullanmasını bilen insanın ise en büyük otorite olduğu bir dünyada yaşıyoruz. İnsana akıllıca yatırım yapmasını becerebilenler, dünyaya hakim olacak mesafelere ulaşmışlardır. Dünyada iki tür insan yetiştirildiğini söyleyebiliriz: Birincisi müteşebbis, yaratıcı, sorgulayıcı, üretici, inisiyatif sahibi, yüksek iradeli, enerjik ve hayır demesini bilen insandır. İkincisi ise “yumuşak başlı”, “acınacak kadar evcilleşmiş”, “gönüllü kulluğu peşinen kabullenmiş”, “yerine göre kendi özgürlüğüne kendi eliyle son veren” uysal insan. 
 
İnsan yetiştirme düzeni birinciye benzeyen ülkeler egemen ve kalkınmış oluyor, ikinci tipe benzeyenler de her şeye ihtiyaç duyan, bağımlı ve geri kalmış ülkeler  oluyor. Aradaki tek fark, insana verilen önem ve bu öneme uygun insan yetiştirme düzenidir.
 
Yorumlar (0)
15
açık
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 30 81
2. Fenerbahçe 30 79
3. Trabzonspor 30 49
4. Beşiktaş 30 46
5. Kasımpasa 30 43
6. Başakşehir 30 42
7. Rizespor 30 42
8. Antalyaspor 30 41
9. A.Demirspor 30 39
10. Alanyaspor 30 39
11. Sivasspor 30 38
12. Samsunspor 30 36
13. Kayserispor 30 36
14. Ankaragücü 30 33
15. Hatayspor 30 33
16. Konyaspor 30 33
17. Gaziantep FK 30 31
18. Karagümrük 30 30
19. Pendikspor 30 29
20. İstanbulspor 30 13
Takımlar O P
1. Eyüpspor 27 64
2. Göztepe 27 56
3. Sakaryaspor 27 47
4. Ahlatçı Çorum FK 27 45
5. Kocaelispor 27 45
6. Bodrumspor 27 44
7. Boluspor 27 43
8. Bandırmaspor 27 41
9. Gençlerbirliği 27 40
10. Erzurumspor 27 37
11. Ümraniye 27 33
12. Keçiörengücü 27 32
13. Manisa FK 27 31
14. Şanlıurfaspor 27 27
15. Tuzlaspor 27 27
16. Adanaspor 27 27
17. Altay 27 15
18. Giresunspor 27 7
Takımlar O P
1. Arsenal 28 64
2. Liverpool 28 64
3. M.City 28 63
4. Aston Villa 29 56
5. Tottenham 28 53
6. M. United 28 47
7. West Ham United 29 44
8. Brighton 28 42
9. Wolves 28 41
10. Newcastle 28 40
11. Chelsea 27 39
12. Fulham 29 38
13. Bournemouth 28 35
14. Crystal Palace 28 29
15. Brentford 29 26
16. Everton 28 25
17. Luton Town 29 22
18. Nottingham Forest 29 21
19. Burnley 29 17
20. Sheffield United 28 14
Takımlar O P
1. Real Madrid 29 72
2. Barcelona 29 64
3. Girona 29 62
4. Athletic Bilbao 29 56
5. Atletico Madrid 29 55
6. Real Sociedad 29 46
7. Real Betis 29 42
8. Valencia 28 40
9. Villarreal 29 38
10. Getafe 29 38
11. Las Palmas 29 37
12. Osasuna 29 36
13. Deportivo Alaves 29 32
14. Mallorca 29 30
15. Rayo Vallecano 29 29
16. Sevilla 29 28
17. Celta Vigo 29 27
18. Cadiz 29 22
19. Granada 28 14
20. Almeria 29 13